حوض

طوبی و دلجوییِ حور و لبِ حوض به هوایِ سرِ کویِ تو بِرَفت از یادم نیست بر لوحِ دلم جز الفِ قامتِ دوست چه کُنَم؟ حرفِ دِگَر یاد نداد استادم عکس خانه مینایی در محله امیریه تهران

باغ منیرالسلطنه

میدانی که این روزها به راسته فروش لوازم ورزشی معروف است در زمان قاجار یکی از محله‌های اعیان‌نشین تهران بود و حتی نام امروزی‌اش هم برگرفته از باغ منیرالسلطنه، مادر کامران میرزا، پسر سوم ناصرالدین شاه قاجار است : این میدان از جنوب به خیابان فرهنگ، از شمال به چهارراه سپه و از شرق و غرب به ترتیب به چهارراه ابوسعید و چهارراه لشکر منتهی می‌شود. «نصرالله حدادی» تاریخ‌پژوه و محقق تهران در بیان تاریخچه میدان منیریه ابتدا کمی درباره منیرالسلطنه و کامران میرزا حرف می‌زند: «کامران میرزا سومین پسر ناصرالدین شاه است که از دوران کودکی مورد لطف و محبت ناصرالدین شاه واقع شد و صاحب مقام و منصب‌های متعددی بود. کامران میرزا در جوانی ملقب شد به نایب السلطنه، و سپس حکومت تهران نیز به آن افزوده شد و در ادامه به منصب وزارت جنگ و فرماندهی کل قوا نیز رسید و به همین دلیل لقب «امیر کبیر» نیز به القابش افزوده شد. کامران میرزا در غرب تهران عمارتی مجلل بنا کرد و عمارت خود را عمارت امیریه نامید، از این‌رو خیابانی که در مجاورت عمارت امیریه قرار داشت بعدها به منطقه امیریه مشهور شد، اما خیابان منیریه فعلی که در همسایگی عمارت امیریه قرار داشت محل سکونت مادر کامران میرزا بود. در این منطقه باغی بزرگ بود که کل منطقه منیریه فعلی، خیابان ولیعصر فعلی، خیابان سپه و دانشگاه افسری را دربرمی‌گرفت؛ باغ مجلل منیریه محل گشت و گذار و تفرجگاه صاحب منصبان و متمولین آن دوران به حساب می‌آمد اما تبدیل شدن این میدان به بورس لوازم ورزشی ماجرای جالبی دارد که حدادی درباره‌اش می‌گوید: «یکی از ویژگی‌های جالب این میدان این است که قدیمی‌ترین قنادی‌های شهر در حوالی آن قرار داشتند. همچنین در ضلع جنوبی این میدان کوچه‌ای وجود دارد که به آن کوچه سعدیان می‌گفتند. باشگاه سعدیان آنجا بود. باتوجه به اینکه در آن زمان بسیاری از افراد به باشگاه پولاد و باشگاه سعدیان می‌آمدند یکی ۲ فروشگاه لوازم ورزشی‌ در این میدان پا گرفت و همین امر باعث شد که کم‌کم تعداد این فروشگاه‌ها بیشتر و بیشتر شود تا حدی که امروزه به بورس لوازم ورزشی تبدیل شده و امیریه کمی بالاتر از پل امیربهادر و بالای میدان منیریه تا نزدیکی تقاطع سپه ادامه پیدا کرده است حالا البته از منطقه منیریه‌ای که روزی پر از دار و درخت و تفرجگاه عموم بود دیگر دار و درخت چندانی باقی نمانده ‌است، تنها دار و درخت موجود در منطقه متعلق به درختان تنومند خیابان ولی‌عصر است. این محدوده در حال حاضر بافت اصیل و قدیمی خود را حفظ کرده ‌است و در عین حال با رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی در کنار خانه‌ها و خانه‌باغ‌های باصفای قدیمی، می‌توان آپارتمان‌های نوساز، زیبا و مجلل امروزی را نیز مشاهده کرد نویسنده : زهرا بلندی

بهارتان خجسته

نوروزتان پیروز

با سپیده دم تا سپیده دم

بعد از اجرای برنامه و خداحافظی یساری با برادر سر میزمان نشسته بودیم و حرف میزدیم وازهنر مندی بچه محل در این سن وسال تمجید میکردیم تقریبا یکربعی ګذشته بود که پسره جوانی سر میز ما آمد وپرسید شما همکلاس آقای یساری بودید ګفتم همکلاسی نه بچه محلش که از من خواست دنبالش بروم چند قدمی نرفته بودیم که دید روی مبل در وسط سالن جواد آقا تنها نشسته ګویا کسانی که میخواستند با او عکس بیاندازند انداخته بودن و او حالا تنها بود وبمن ګفت میتوانی بیشش بروی از قدیم ګفته اند کور از خدا چه میخواهد . . . من از خدا خواسته رفتم کنار او جا ګرفتم حالا هم من از شوک اولین لحظه رها شده بودم واو هم که برنامه اش را با موفقیت اجرا کرده و خرسند بود رو کرد بمن که یاد می آیی همین حرف او زبانم را باز کرد حالا همراهان من هم بما ملحق شده بودند و چند نفری هم به جمع ما اضافه شدند و روبروی ما جا ګرفتند من از خاطراتم شروع کردم که یه الف بچه که بودم با دوستان همسنم چطور به باشګاه سرک میکشیدیم و اورا اولین بار در دو بنده (لباس کشتی ) دیده بودم ګفت (پولاد را میګی یادش بخیر) بعد در دبستان مولوی کلاس ششم که بودم آمده بود اینجا از مدرسه زود ګذشتم تا یاد پسر جوانمرګش نیفتد و بعد از پخش اولین صفحه او بین کسبه محل که حسین تجریشی تعمیر کار کفش بالای سرش زده بود و افتتاح مغازه اش ګفتم نه تنها او که با ولع حرف های مرا ګوش میکرد بقیه از ذکر بیوګرافی یساری از زبان من لذت میبردند جوی خودمانی و شبیه به میهمانی خصوصی شده بود برادرم از لاله زار و از تاتر های آنجا و کاباره ها که شاهد هنر نمایی او بود ګفت و جواد آقا را به آنجا ها برد اما من در مهدی موش مانده بودم و هر وقت رشته سخن دست من میفتاد ادامه میدادم و از بعد ها ګفتم که بخاطر دګرګونی ها چګونه شاهد بودم او خانه نشین دکانش شده بود چند تا بچه های کتک خور فیلم ها که آنها هم زمین خورده بودند مثل شهاب که حرفم را کامل کرد (حسین شهاب را میګی ) ګفتم بله دور خودش جمع کرده بود تا تسلایشان بدهد و از محله مجازیمان باز ګفتم و اینکه چګونه از چهار ګوشه دنیا جمع شدیم و هر بار عکسی یا نوشته ایی از او میګذاریم چقدړ لایک و کامنت میګیرند جواد آقا رو بمن کرده  ګفت : عمو حسین سلام منم بهشون برسون و بګو برای همګیشان آرزوی سلامت و شادی دارم

 کم کم وقت خداحافظی رسیده بود از او خواستم که برګشت سلام مرا به محل و کسبه اش برساند ګفتم میدونم خدا بیامرز ان ماهرو مهاجر رفته اند اکبر آقا رزاقی ګفت ( ای بابا خیلی وقته اونم رفته حسین کاشی اونم و و و ګفتم پس به آشیخ سلاممو برسون ګفت (بنده خدا چند وقته چراغ دکانش خاموشه و کرکره اش پایین مریضه ) حالا سپیده دم شده بود ووقت رفتن با اینکه حرف های بسیار بود برای ګفتن اما جواد آقا راهی شهری دیګری بود که به هموطنان ساکن آنجا هم مانند ما شبی فراموش نشدنی راهدیه بدهد
اکتبر ۲۰۱۶

بخش اول دیدار

امشب انتظار یک ماه و نیمه من به آخر رسید و بالاخره خودم را در کنسرت بچه محل هنرمندم جواد یساری میبینم و خانم مهر ناز رهبر صاحب محل و برګزار کننده برنامه که در همینجا از مساعدت و همکاریشان صمیمانه سپاسګزارم قول دادند که برای دقایقی جواد آقا را تنها ببینم باری وارد سالن شده و در جایی که برایمان رزرو شده مینشینم  درست سه دهه هست که اورا ندیدم و نزدیک چهار دهه هم که صدایش را نشنیدم . من همانطور که در انتظارم با صدای موزیکی که برای ګرمی مجلس و قبل از شروع برنامه در حال پخش است دفتر خاطراتم را ورق میزنم و از اولین باری که اورا دیدم تا  ... با صدای خاتم بزرګوار به خودم میام و دنبال او راه افتاده باهم  وارد اتاق کوچکی در انتهای سالن میشوییم جواد آقا در مبلی نشسته همانطور که همدیګر را در آغوش ګرفته بودیم به او ګفتم از طرف بیش از ۸۰۰۰ بچه محل برایش سلامشان را اوردم و مامورم که بګم دوستت داریم و از اینکه با ترانه هایت لحظه های شادی را بما دادی سپاسګزاریم جواد آقا با شادی  از من خواست پیام اورا که سلامش و مهر متقابلش را به بچه محل ها برسانم . با اینکه از روزها پیش  خود را آماده کرده بودم اما جو چنان مرا ګرفته بود که همه آنچه را که آماده کرده بودم بپرسم را از یاد بردم یا اینکه واژه ها یخ زده بودند با تمام اینها یادی از مغازه اش کردم که برق اسا ګفت ازمن رادیو قسطی خریده بودی که شوکه شدم وقت تنګ بود و دوستداران یساری در سالن انتظارش را میکشیدند با فشردن دست و بوسه از هم جدا شدیم و من حالا در سالن صدایش را بعد از چهل سال میشنیدم و پیر مرد با شور و شادی  وصف ناپذیری با تمام توانی که داشت ترانه هایش را میخواند و عجبا بچه هایی که جای نوادګان او بودند تمامی را بلد بوده و با او میخواندند . . . ادامه دارد 

سال نو مبارک

کریسمس مبارک !

  بهارتان سبز , هر روزتان نوروز و نوروزتان پیروز باد

صندلی لهستانی ما

در میان عکس ها و مطالبی که بچه محل ها برای صفحه فیسبوک امیریه برایم میفرستند گاهی  در میان آنها تصاویری هم از اشیایی که در دوران ما و یا گذشته ها بوده و حالا نوستالزی تلقی میشوند پیدا میشود که برای من همچون سکوی پرتابی میشود که خود را در گذشته ها ببینم مانند همین صندلی که در عکس دیده میشود 

این صندلی ها در بین مردم به لهستانی شهرت داشت و خیلی قدیم تر ها داشتن آن  بیانگر تجدد و مدرنیت  و همچنین تمول بود که بعد ها که عمومیت پیدا کرد قبل از اینکه صندلی های فلزی و یا تاشو که به ارج معروف بودند به بازار بیاید  مغازه های کرایه ظرف و ظروف برای جشن ها و عروسی ها  به مشتریان خود همین صندلی های لهستانی را اجاره میدادند  

بعد از مقدمه بالا حال خاطره خودم  ما , من و مادر بزرگ یک دانه درست شبیه همین عکس را داشتیم که مادر بزرگ مانند صندوقچه چوبی و چرخ خیاطی سینگر دستیش و بخاری علاالدین و . . .  با حساسیت ویژه ایی مراقبت میکرد بطوری که بیننده فکر میکرد نو میباشند در صورتیکه هر کدام دهه ها را پشت سر گذاشته بودند . مصرف مدام صندلی ما برای آقا گوگانی که برای روضه ماهانه می آمد بود که روی آن مینشست و روضه اش را میخواند . موارد دیگر مخصوصا زمان عید  نوروز مهمانی  که ترس از بهم خوردن اطوی لباسش را داشت برایش می آوردیم که خود من هم وقتی کت و شلوار عیدم را بتن میکردم تا مادر بزگ حاضر بشود روی آن مینشستم که خط اطوی شلوارم به هم نخورد و زانو نیندازد 

صندلی ما جدای وسیله پذیرایی مانند کیف فلیکس گربه کارتون تلویزیون کار های دیگر هم انجام میداد مثلا نردبانمان بود برای تعویض لامپ اتاق و یا زدن پرده که خود صحنه زیبایی بود آنهم پر از مهر چرا که قد مادر بزرگ کوتاه و از طرفی وضعیت جسمانیش هم اجازه ایستادن روی صندلی را نمیداد و من هم در آن سن و سال قدی چندان بلند تر از او نداشتم برای ارتفاع و بلندتر شدن یکی دو تا متکا را قرار میدادیم و پیرزن مهربان همراه با اینکه میگفت مواظب باش پاهایم را هم با مهری وصف ناپذیر در آغوش میگرفت که سرنگون نشوم و بعد اتمام ماموریتم کیفش را باز میکردو همینطور که میگفت رشوه و دستمزد نیست آدم تو خونه اش کار میکند دوست دارم سکه ایی را کف دستم میگذاشت 

دلم تنگه برای اتاقمان که صندلی لهستانی در بالای آن کنار تشکچه ایی با پشتی همیشه برای مهمان پهن بود برای پشت دری های سفید برای آغوش مادربزرگ برای سکه ایی که از تمام داریی های جهان غنی تر بود و حتی برای صدای آقای گوگانی  و روضه اش که خیلی فرق داشت   

Happy new year

برای مسافر جاده یکطرفه

پرواز تو قفس شدم

 بی نفس شدم

 دیگه تنها شدم توی دنیا

  بدون خودم

درسته که بقول دختر امیریه تنها صداست که می ماند اما ما دوست داریم صاحب صدا نیز بماند از اینرو این کلیپ را از هنرمند خوش صدا انتخاب کردم که برای سلامتی او و همینطور آوازه خوان پیر و خسته شهر گلپا و همه هنرمندانی که در هر رشته  ایی فعال و در خدمت خلق بودند دعا کنیم

همین پریروز بود که نوشته بالا را در فیسبوک امیریه با ترانه نگران منی زنده یاد مرتضی پاشایی گذاشتم و امروز که از سر کار بر میگشتم پیامی از برادر زاده ام دریافت کردم که خبر فوت اورا نوشته بود در طول راه تا بخونه برسم دعا دعا میکردم که این خبر صحت نداشته باشد غافل از اینکه بقول مادر بزرگ دعا ها هم دیگر بی تاثیر شدند تا اینکه دیدم نیره روی صفحه امیریه نوشته دل ما را خون کردی . . . من به او و اسلافش این جوانها با اینکه همگی در این سالها که دور بودم در آسمان هنر میهن همچون ستارگانی درخشیده و میدرخشند با تمام وجود احترام گذاشته و سر تعظیم خم میکنم چرا که همه میدانیم کاری که این عزیزان  برای شاد کردن دل مردمان سر زمین ی  که همه جایش و همه چیزش گرد  یاس وغم نشسته کاریست کارستان و یک از خود گذشتگی بزرگ  که مرتضی پاشایی مانند یک قهرمان  زمانیکه با هیولای مرگ دسته و پنجه نرم میکرد و تا اخرین لحظه و با آخرین رمقی که داشت روی صحنه نیز ماند وبرای شاد کردن  جوان ها  از درد های روحی و جسمی خم به ابرو نیاورد . مرتضی پاشایی با ترانه هایش که یکی زیباتر از دیگری میباشند تا زمانی هنر و موسیفی هست او هم خواهد بود بعبارتی جاودانه شد . روحش شاد

                 

اینم ترانه زیبای یکی هست

متکا

مادر بزرگ وفتی میخواستم ساعت شماطه دار را از روی طاقچه بردارم از ترس اینکه خرابش نکنم گفت نیازی به ساعت نیست و ادامه داد اینها را قبل از خواب به متکایت بگو تا صبح بیدارت کند, سنی آند وریرم حضرت سلیمانین تخت و تاجینا منی ساعات . . . اویاد (تورا فسمت میدم به تخت و تاج حضرت سلیمان منو ساعت . . . بیدار کن ) عجبا چه فردای آنشب و چه بعد ها همیشه بیدارم کرد . تا زمانی که بچه بودم به این معجزه متکا ایمان داشتم ولی وفتی بزرگ تر شدم با انکه دانستم اظطراب درونی موجب بیدار شدن میشود اما باز با تمام اینها هنوزم بیاد آن پیر زن مهربان اگر ساعت را هم کوک کنم باز دست به دامان متکا که ندارم بالش خود میشوم و قسمش میدهم .تا جایی که من بیاد دارم و با آنچه از زبان مادر بزرگ شنیدم متکا نه تنها وسیله ایی برای خواب و استراحت بلکه روزگارانی که از مبل و صندلی خبری نبود وسیله پذیرایی از میهمانان بود و بقول مادر بزرگ در خیر و شر یا همان شادی و غم همراه آدمیان بود.متکا ها در خانه ها مانند و ظروف و برخی چیزها مال دم دست و مهمانش باهم فرق داشتند و باز البته نوع انها مواد داخلشان و یا حتی متقال و رویه آنها در خانه اعیان و مردم بی بضاعت تفاوت داشتند اگر در خانه داراها از پر قو پرشده و متقالشان از نوع ممتاز و رویه آنها هم از ساتین و دیبا و تترون سفید که کنارش ژور و وسط آن گلدوزی شده بود به زیبایشان می افزود اما در خانه روستاییان و افراد کم در آمد پارچه چیت گلدار روکششان بود اما آنچه همگی متکا ها در آن سهیم بودند صفایی بود که داشتند میخواست در قسمت بالای اتاق  با تشکچه ایی جلویشان  یا در کنار کرسی و . . .  جا ی گرفته گرفته باشند   .

 یادش بخیر زمانی که دبستانی بودم و هنوز متکاها ارج و قربی داشتند همکلاسی ها به هم میگفتند بگو متکا وفتی طرف میگفت در جواب میگفتند بخورد از این کتک ها و ایکاش الان آنروزها بود حتی با آن کتک ها