با کمال تاسف امروز اطلاع پیدا کردم که امیریه هم به بیماری همه گیر(فیلتر) مبتلا گردیده است, لذا زین پس برای دوستان داخل تا رفع نقاهت در وبلاگ محله ما . . . مطالب امیریه عینا انعکاس میابد .
در بیست و پنجمین سالگرد ازدواج اروین باومن ( Erwin Baumann ) وهمسرش لیندا (Linda)
این روزهای پاییزی که در حال گذرند و به زمستان نزدیکتر میگردیم از طول روز کاسته میگردد و به عمر شب افزوده میشود. یاد شبهای طولانی زندگی با مادر بزرگ میفتم همانطور که بارها در نوشته هایم اشاره کرده ام بنا بر اعتقادات مذهبی او خانه ما تهی از وسایل صوتی و تصویری بود و برای همین بنده خدا برای اینکه مرا سرگرم سازد از چیستان گرفته تا کبریت بازی و در نهایت بیان قصه ایی از ملک جمشید و ملک . . تا قصه های شاه عباس و دوربینش و بین خلق رفتنهایش با لباس مبدل و درویشی را با زبان شیرین ترکیش تعریف میکرد. از آنجا که خب آنچه بنده خدا در ذهنش داشت به تعدادی محدود میشد , برای همین مجبور میشد برخی را تکرار کند که در اوایل با اعتراض من روبرو میشد که شنیده ام و در مقابل بعد ها که بزرگتر شدم و قدر و ارزش آنها را دریافته بودم و با اصرار و با ذکر نام از او میخواستم قصه ایی را تعریف کند اینبار او معترض میشد که بارها گفته و من میدانم. تا اینکه چند سالی مدرسه رفتن و توان خواندن مجله و کتاب پیدا کرده بودم, دلیلی شدند اینبار من خلاصه قصه ها یی را میخواندم بخورد او بدهم و مانند زمانهایی که قصه میگفت خوابش میبرد برای شنیدن بقیه قصه بیدارش میکردم حال برای شنیدن قصه خودم از خواب محرومش نمایم . آنهم زمانی داشت که طی شد چرا که حال داستانهای پلیسی دختران پسران و . . رمانهای قاضی سعید و اسلافش جای اولیورتویست و جزیره گنج و غیره را گرفته بودند که میدانستم درگیری ریچارد و جیمز و کارگاه ایکس و ایگرک گفتنیهایی نیستند باب دندان مادر بزرگ و از این تاریخ دیگر او راحت شد . بالاخره رادیو را که خود قصه ایی دارد را وارد خانه کردم اگرچه دیگر داستانهای پلیسی حتی امیر عشیری هم راضیم نمیکرد وسببی شد به رمان خوانی رو آورم و بالزاک و دوما وهوگو و دارو دسته اش را بجای خواندن ببعلم, اما داستانهای جانی دالر شبهای چهارشنبه و داستانهای ساعت ده شب رد خور نداشتند و باز بد بختی مادر بزرگ که ترجمه های مرا باید گوش میکرد, تازه بنده خدا باید کمک میکرد تا بیابیم که جانی دالر از کجا فهمید مجرم کیست . در این ایام بود که کتاب امیر ارسلان را یافتم ومژده اش را به او دادم البته باید اینرا بگویم که بارها او به من گفته بود این کتاب شوم میباشد و اگر آنر کسی تا آخر بخواند آمد ندارد برای همین خیلیها صفحه آخر آنرا پاره میکنند . برایم پدر را مثال میزد که باعث بهم ریختن زندگیش که منظورش جدایی پدر و مادر بود همین خواندن این کتاب بود و چه بسا درفوت او با 35 سال شاید خواندن این کتاب نقشی داشته که من با شوخی و مزاح به او میگفتم تا سن پدر بیست سالی مانده ودر مورد بهم ریختن زندگی هم خیالت راحت تا هستم وبال گردنتم مانند تمام این سالهایی که بوده و هستم اورا آرام شد و من خواندنش را آغاز کردم. نشان به آن نشان که این کتاب قطور را چند روزه تمام کردم و گاهی تکه هایی از بدجنسیهای قمر وزیر و خوبیهای شمس وزیر و شیخ طاووس را برایش تعریف میکردم و چنان وسوسه اش کرده بودم که چند صفحه ایی را که میخواندم جویای حال امیر ارسلان که در شهر فرنگ میشد . دیروز در گوگل دنبال عکسی از زنده یاد فردین بودم برای مطلبم در اینجا که به تصویر بالا برخوردم که فیلمی به اقتباس از این داستان که بهانه ایی شد یاد مادر بزر گ و آن دوران خوش گذشته بیفتم و پیوسته در این اندیشه اگر مادر بزرگ زنده بود و حتما سرزنشم میکرد که حرفش را گوش نکردم و قصه سرگردانی و آوارگی امیر ارسلان را در شهر فرنگ خواندم و حال خود آواره اش شدم .
صدف خانم نازنین بازی را ه انداخته اند و مرا هم دعوت نموده که در آن شرکت کنم موضوع انتخابی ایشان 10 چیزی را که دوست داریم و نداریم را بنو یسیم البته باید بگویم به این سادگی نیست اگر بخواهیم بجای فاضلانه نوشتن صادقانه بنویسیم. من با لبیک گفتن به دعوت این یار باوفای امیریه که از یاران قدیمی وبلاگم میباشد نظرم رادر انتهای این نوشته خواهم نوشت .
همانطور که نوشتم به برکت مهر خواهرانه همشیره کفیل دخی شدم . ساعاتی که منزل نبودم نزد بچه ها بود و در سرتاسر خانه جولان میداد و اهالی خانه هر کدام بگونه ایی به او میپرداختند بعنوان مثال برادر ته تغاری که با پفک نمکی از او پذیرایی میکرد تا همین خواهرم که بدور از چشم پدرش تکه گوشت لخمی را تقدیمش مینمود . با گذشت زمان که با رشد او همراه بود و بقول عوام دیگر استخوان ترکانده و گربه بزرگی گردیده و بیش از پیش زیباتر و تو دل بروترشده بود , و برای همین هم هر روز بر ترس و واهمه من افزوده میشد که دست ناپاکی اورا برباید چرا که یاد گرفته از دیوار بالا میرفت و از لبه دیوار خانه ما و خانه حاج خانم چند خانه مجاور تا خانه ملوک شده بود قلمرو او و روی همین پرچین دیوارهم انتظارم را میکشید وقتی صدا کلیدم میشنید از بالای دیوار میو یی کرده پایین آماده تا وارد راهرو بشوم پشت درب بود که خودرا به زدن سرو تنش به پاهایم لوس کند که وابستگیش تا آنجا پیش رفت که شبها دخی خودش را بر روی متکای من ولو میکرد و شب را به صبح میرساند.لذت داشتن دخی مشوقی شد که اکواریوم هم وارد خانه شد همینطور قفس پرنده با سره و فنج و آموزش دخی که این حیوانات را کاری نداشته و آسوده بگذارد هم تکلیف روزمره من شد, که بعد پرنده ها دادم رفتند . از لحظه های زیبا زمانهایی بود که هردو جلوی آکواریوم مینشستیم همانقدر که من از شنا کردن ماهی های رنگی لذت میبردم طفلک دخی با چشمانش حرکات آنها را دنبال میکرد و همراه با آن آب دهانش را غورت میدادو خاطره جالب دیگر که هنوز هم راجع به آن صحبت میکنیم عزت نفس او بود در دوران کمبود مواد غذایی و کوپنی بودنشان خانم برادر مرغها را پاک کرده و خورد کرده شسته ودر ابکشی گذاشته بود تا آبشان برود رفته بود دنبال کار دیگری ,من و برادر به خانه آمدیم در آشپزخانه دیدیم دخی مانند سگ نگهبانی کنار سبد نشسته که برادرم به خاطر متانت او بال مرغی به اوداد . روزی صدای خواهر کوچک خدا بیامرز را شنیدم که با خنده به دخی میگفت دخمل ذغال فروشی بودی که بعد دیدم که گربه سفید ما مانند ذغال اخته شده که با کمک خواهر با شامپوی جانسون اورا شستم و با حوله خشکش کردم اما او در گوشه اتاق با اخمی که نشان میداد از شستشو ناراضی بوده شروع به مرتب نمودن موهاو دم خود نود جل الخالق اینجا بود که موهای پوش داده شده و پف کرده تمیزش باعث شدند تا بیشتر از پیش به زیبایی او واقف گردیم واقعا چون پرنسسان سفید پوشی شده بود همان دلیلی شد که هر از چند روز شسته بشود که بمرور عادت کرد تا جایی که صدای سشوارهم آزارش نمیداد . کم کم به بهار نزدیک میشدیم دخی به نهایت رشد خود رسیده بود و همین هم دلیلی شده بود که گربه های با صاحب و بی صاحب و گربه های ملوک روی پرچین خانه رژه بروند و سر وصال دخی به دویل بپردازند و اینهم ایجاد وحشت میکرد که با بچه هایش چه کنیم برای همین گربه ها را با پیش کردن میراندم. بالاخره ترس من به واقعیت مبدل شدو شکم بزرگ دخی حکایت از حاملگی او میداد. دوستانی که این خبر را شنیدند خواستگار بچه های به دنیا نیامده او شدند ,که این باعث آسودگی خیالم گشت . حالا منتظر تولد بچه ها روز شماری میکردیم تا اینکه ظهری از محل کار به خانه برمیگشتم, خواهر بزرگه مژده داد دخی در کمد لباس های قدیمی در زیر زمین فارغ شده است, خواستم بدینش بروم مادر بزرگ مانع شد که نروم ناراحت میشودبچه ها را میبرد. اصراراو که نروم کارساز نبود من هم خوشحال بودم و هم کنجکاو مادر کوچک خانه را ببینم. وقتی در کمد را باز کردم تا مرا دید با همان حالت زار بعد از زایمانش میویی گفته بچه هایش را رها کرده پیش من آمد . دخی را نوازش کرده و چهار بچه اورا دیدم که بر خلاف خودش رنگارنگ بودند اورا بغل کرده پیش بچه ها گذاشتم اما او دنبال من راهی شد. درست بر عکس ترس مادر بزرگ حال من هر کاری میکردم از من جدا نمیشد, مدتی طول کشید با دادن شیر و نوازش بالاخره اورا نزد کودکانش قرار دادم. سه تا از بچه هاتنها بلندی موهایشان شبیه دخی بود و دیگری که شباهتی نداشت زرد و معمولی بود. آن سه ترکیبی از دخی و گربه پلنگی زرد و مشکی و سفید بودند که شور و حالی به خانه آورده بودند اما زمان بخشیدن آنها بدوستان رسیده بود که سه تا را بردند و گربه زرده که نام هوشنگ خان به او داده بودیم ماند بیخ ریش خودمان که خود او حکایت خودش را دارد . تمام روز ولو بود و در حال استراحت خود دخی هم از او بدش میامد وقتی نزدیکش میشد پیفی میکرد از خودش میراند. آنقدر تنبل بود که میو هم نمیکرد گوشت لخم جلوی بینیش میگرفتی حرکت و عکس العملی نداشت, بجز من هیچکس از اهالی خانه با او میانه ایی نداشتند. دخی با آنکه مادر شده بود و بزرگ اما هنوز بازیگوش بود و بیشتر از قبل به من وابسته طوری که محبت بیش از حدش کلافه ام میکرد اما وقتی میشستم و این خرس قطبی سفید را که هنوز خریدار و مشتری داشت آنقدر دوستش داشتم که با دنیایی حاضر به عوض کردنش نبودم. روزی دخی غیب شد و شب هم نیامد همه نگرانش شدیم و به همدیگر دلداری میدادیم که خواهد آمد که این غیبت به هفته و دو هفته رسید و دیگر قطع امید کردم و خدا خدا میکردم که بلایی سرش نیامده باشد بلکه کسی اورا برده باشد . یکماهی گذشت با تمام ناامیدی باز امیدی در ته دلم بود چون مادر بزرگ از گربه ها که برای یافتن صاحبشان مسافتها طی کرده بودند مانند گربه خود او در تبریز داستانهایی گفته بود که به خوشبینی من دامن میزد. روزها همینطور یکی بعد از دیگری میگذشتند و گویی اصلا هرگز چنین گربه ایی وجود خارجی نداشته است .کم کم داشتیم به نبودن دخی عادت میکردیم اگرچه یادگاریش هوشنگ خان ما را به یادش میانداخت. حال نمیدانم از گم شدنش چند وقت گذشته بود که صبح که از در خانه بیرون آمدم به محل کارم بروم صدای میوی دخی را شنیدم اول فکر کردم خیالات بوده که سرم را بطرف صدا بر گرداندم سر کوچه روی پله خانه ایی اورا دیدم با شادمانی دوان دوان بسمت او رفتم وقتی رسیدم دیدم تمام بدنش زخم و موهای زیبایش چرکین واز لحاظ وجودی هم اسکلتی بیش نبود بغضی گلویم راگرفت همینکه دستم را بسوی سرش دراز کردم که نازش کنم چشمان بی فروغش را باز کرد با میویی که از ته چاه میامد نگاهی بمن انداخت و از حال رفت که آلبته از دنیا رفت همینطور که شوک زده نگاهش میکردم وفخر السادت خانم که از همسایگان بود و گویی تمام این صحنه را مراقب بوده و مرا هم از خرد سالی میشناخت سمتم امد همینطور که دستم را گرفته از دخی دورم میکرد گفت نزدیکهای صبح خودش را به اینجا رساند و نتوانست به خانه شما برسه و طفلک منتظرت بود که راحت شد و همینطور واژه هایی را پشت سرهم برای تسلای من ادا میکرد و من با بغضی که دیگر شکسته بود میگفتم ایکاش همانگونه گمشده ایی مانده بود.
:
بعد از نوشته قبلی مهر ماه تا مطلب امروز فرصتی بود به مهر ماههای زندگیم بویژه در دور دستها و سالهای دور خود بیاندیشم هرچه در ذهن وخاطرم از بجا مانده های این ماه رازیر و رو کردم تا ساعات و لحظه های تلخ و شیرنش را بیابم و از هم جدا یشان کنم هرچه بیشتر گشتم تنها در آن روزهای خوشی را همراه با زیباییهای خزانش یافتم وبس . اگر به این باور عقیده داشته باشیم که آدمی جز روز تولدش روزهایی در زندگیش را تولدی دیگرش مینامد در مورد شخص من که زاده دیماه و پسر چله بزرگم وقتی نگاه میکنم تولدهای دیگرم بویژه آنهایی که زندگی ساز بودندو حتی بقایم رابگونه ایی که امروز ادامه دارد در این ماه هفتم سال رقم خورده اندکه بزرگترین و مهمترینش همان به حکمت الهی بسته شدن درب خانه پدری که با سفر نابهنگامش در شهریور رخداد, در مهر ماه بود به رحمتش آغوش گرم و پر مهر مادر یزرگ را برویم گشود که سود و منفعت این بدست آورده خیلی بیشتر از فقدان و کاستی آن از دست رفته بود که تنها بر این ادعا میتوانم پدر اگر بود و هر چه میکرد و هرچه میداد و مهربانیش را بحسا ب رسالت و وظیفه اش نهاد و از کنارش گذشت ولی ایثار و فداکاری این پیرزن بزرگ در آن مهرماه خود عشق بود عشقی از جنس عشقهای پاک و ماندگار فصل جادویی خزان.
در ادامه تولد دیگر فصل خزان پیوند دوستی با اولین دوست زندگیم یاردبستانیم مهر داد بودکه زاده مهر بود و بگفته خودش در مهرگان و بیمارستان مهر دیده بر جهان گشوده بود عجب اینکه تمام مهر هایی که در تولدش نقشی داشتند رادر خود جمع کرده بود تا هم داده مهر باشد وهم دهنده مهر. آشنایی ما با هم چنین گره خورد و آغاز شد.کلاس اول و تعطیلات تابستانی برق آسا گذشته بود و من حالا کلاس دوم دبستان بودم و احساس میکردم خیلی بزرگ شده ام این احساس را تمامی بچه های د بستان هر ساله دارند.همانطور که کیف چرمی و لیوان کتابی آبی رنگ من تغییر نکرده و همان پارسالی بودند دبستان کوچک و نقلی ما که ازبرخی خانه های امیریه و حتی بچه های مدرسه کوچکتر بود همانی بود که آخر خرداد ترکش کرده بودیم و تنها مانند یقه سفید کت من که تازه بود بعضی از جاهای مدرسه هم رنگی نو خورده بودند .ساختمان دبستان که در حدود یازده یا دوازده اتاق بود در دو قسمت شمالی جنوبی حیاط قرار داشتند که هشت تا از آنهابه کلاس درس اختصاص داشتند و دو اتاق دیگر در اختیار فراش مدرسه آقای جندقی بود (جبر و حساب و هندسه آقا جندقی مهندسه , شعری بود که برای این مرد زحمتکش کلاس بالاتریها برایش ساخته بودند) که در یکی که در ساختمان اصلی قرار داشت با زن و دخترش زندگی میکرد و اتاقک دیگری که در گوشه حیاط قرار داشت مثلا بوفه مدرسه بود زنگ تفریح پیراشکی و هله و هوله بما میفروخت , اگرامروز آنها را هله وهوله مینامم در آنزمان خوشمزه ترین خوراکیهای روی زمین بودند که با یکقران (یکقرون) میشد خرید و لذت برد .
باری دو هفته ایی از آغاز مدرسه گذشته بود و ما هم به سال تحصیلی تازه وتقسیم شدن کلاسمان به دو کلاس الف و ب ,هم به مدیر و ناظم جدید, بویژه ناظم با جذبه و خشن آقای اسماعیلی با سبیلهای پرپشت و ته لحجه آذری که جای آقای مظاهری آمده بود و همان روزهای اول نشان داده بود که با کسی شوخی ندارد ,همینطور به جای خالی همکلاسیهای پارسال که به دلایلی دبستان را ترک کرده بودند و حال با ما در یک کلاس نبودندوبه بچه های دوساله یعنی ردیهای بجا مانده و یا آنهایی که تازه آمده بودند کم کم داشتیم عادت میکردیم و از همه بدتر به دوسره بودنمان که صبح و بعد از ظهردر مدرسه باید حاضر میشدیم ,که این از محسنات مدرسه ما محسوب میشد که خانواده ها سعی میکردند فرزندانشان را اینجا ثبت نام کنند, چون بیشتر مدارس ابتدایی ناحیه یکسره بودند .در یکی از همین روزهای آغازین سال تحصیلی زنگ تفریح در حیاط مدرسه بودیم و در هم لول میخوردیم حیاطی که تنها ظرفیت دو کلاس را داشت. اما مهر و صفایی, شورو حالی که در خود داشت خیلی خیلی بیشتر از تمامی حجم و گنجایش اقیانوسهای زمینی و . . . باری در یکی از زنگهای تفریح بود که صدای خانم نخست کریمی توجهم را جلب کرد وقتی برگشتم دیدم او دارد پسرک تقریبا تپلی درشت تر از مرا نصیحت و سرزنش میکند که امسال از شیطنت دست بر دارد که دوباره مردود نگردد . نمیدانم چطور من پارسال متوجه او در مدرسه نشده بودم درمقابل امسال بارها اورا دیده بودم حتی یکبار در لباس شیر بچگی که خود خانم نخست کریمی مربیشان بود . از مهرداد جان گفتن خانم معلم با نامش آشنا شدم او که تمام مدت سرش را پایین انداخته بود به حرفهای خانم گوش میکرد وقتی حرفهای او تمام شد و بسمت دفتر راه افتاد.پسرک بیچاره نفس راحتی کشید سرش را بلند کرد مرا دید با حالتی از بی پناهی و یا چیز دیگری نزد من آمد و شکوه ایی کرد و پرسید کلاس چندمم وقتی فهمید دومم گفت او هم دومه اما در کلاس همین خانم نخست کریمی بعد اسمم را پرسید و این شد پایه دوستی ما که تا نیمه های دبیرستان جدای از آنکه در یک مدرسه همکلاسی بودیم ساعات آزاد خودرا هم بیشتر باهم میگذراندیم و این دوستی رفته رفته ریشه هایش عمیق تر و رشته هایش مستحکمتر میشد و تا خروجم که بیست سال از دوستیمان میگذشت هنوز دوام داشت که متاسفانه با هجرت من گسسته شد واز آنزمان که هر ساله با نواخته شدن زنگ مدرسه ها اول مهر, در آستانه چشن مهرگان و یا با شنیدن سرود یار دبستانی . . . دلایلی میگردند که بیشتر از همیشه دلتنگش گردم و میدانم و یقین دارم که با شناختی که از وی دارم که او هم حال و هوایی همسان داردو مثل همیشه کلی گفتنیهای نا گفته ایی که در این سالها رویهم انباشته است. متاسفانه تا امروز تمام تلاشهایم برای یافتنش بی ثمر بوده است .
با سپاس از دوستان عزیزم رضا و همسرش برای عکسهای کوچه مدرسه .
